Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşlarının faaliyetlerinin veya gelirlerinin vergilendirilmesi ve muhasebe işlemlerinin doğru, tam ve güvenilir sağlanması amacıyla bu kuruluşların piyasadan mali müşavirlik hizmeti almasına yönelik bir engel de bulunmadığı gibi vergi uzmanlarından alınan gayri resmi görüşler değerlendirildiğinde; 4444 Sayılı Kanunun Ek 3 üncü maddesi kapsamında -tek nokta başvurusu- teşvikinin muhasebeleştirilmesinin birçok yöntemle yapılabileceği, burada kullanılacak yöntemin mükellef tercihlerine göre değişebileceği hususu ön plana çıkmaktadır.
Ancak, uygulama birliği sağlamak adına Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşlarının tamamını kapsayacak şekilde iade işlemlerinin aşağıda anlatıldığı şekilde yapılmasının uygun olacağı değerlendirilerek daha önce paylaşılan bilginin doğruluğu tekrar teyit edilmiştir. Bu çerçevede;
- 1- KDV vergisi bir hizmetin karşılığı olarak ilk satış sırasında YBK tarafından üçüncü kişi veya kuruluşa hitaben düzenlenecek fatura sonucunda oluşan bir vergidir. KDV vergisini doğuran olay daha ilk işlemde (alış verişte) tamamlanmış olacaktır. Bundan sonraki iadeler veya tahsilatlar KDV doğuran yani mal veya hizmet satışına ilişkin işler olmayıp Kanunla düzenlenmiş bir teşvik kapsamında hizmet bedelinin ilgililere iade edilmesi işlemlerinden/banka hareketlerinden ibarettir.
- 2- Adayların tamamının veya bir kısmının sınavlarda başarılı olması halinde bu kişilerin Bakanlar Kurulunca karşılanan üst limit dâhilinde sınav ücretlerinin toplamı üçüncü kişi veya kuruluşa iade edilecektir. Bu iade işlemi için üçüncü kişi veya kuruluş talep ettiği iade tutarını iade faturası kesmek suretiyle YBK’ lere iletecektir. İade faturalarının üzerine üçüncü kişi veya kuruluşlar tarafından “4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun Ek 3. Maddesi kapsamında İşsizlik Sigortası Fonundan geri alınabileceğinden tarafınızdan almış olduğum hizmete ait bedel olan …-TL tutarın firmamıza iadesi amacıyla düzenlenmiştir” ibaresi düşülecektir.
- 3- İade faturaları Portala yüklenecek ve faturalarda yer alan tutar MYK tarafından YBK hesaplarına aktarılacaktır.
- 4- 2 ve 3 no’lu işlemler KDV doğuran işlemler olmayıp teşvik kapsamında iadelerin yapıldığı hesap hareketleri olarak değerlendirilecektir. Bu hesap hareketleri 1 no’lu işlem yevmiyesi referans gösterilerek muhasebeleştirilecektir. Dolayısıyla 1 no’lu işlem ile vergiyi doğuran olay tamamlanmıştır. 2 ve 3 no’lu işlem mal veya hizmet satışından kaynaklanan ödemelerden değil, teşvikten yararlanmak istenmesi halinde yapılacak iade ve tahsilat işlemleridir.
- 5- Usul ve esasta geçen üçüncü kişiler kavramından anlaşılması gereken adayların işverenleri; üçüncü kuruluş kavramından anlaşılması gereken ise meslek örgütleri, dernekler, vakıf veya sendikalar olacaktır.
Örnek olay;
A İnşaat Firması 50 çalışanı için “C YBK” firmasına başvuruyor. C YBK firmasının toplam sınav maliyeti 50 kişi için 25.000+KDV olsun. A firması “C YBK” sına bu hizmet için fatura karşılığında KDV dâhil 29.500-TL ödeme yapacaktır. Bu aşamada KDV’ yi doğuran olay (mal veya hizmet satışı) tamamlanmış olup, 4.500-TL C YBK’ sı tarafından vergi olarak ödenecektir.
A İnşaat Firması teşvikten yararlanmak istediğinde; “C YBK” ya hitaben iade faturası düzenleyecek ve fatura tutarı olarak toplam maliyet hesabını dikkate alacaktır. Yani, iade faturasının üzerine “4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun Ek 3. Maddesi kapsamında İşsizlik Sigortası Fonundan geri alınabileceğinden tarafınızdan almış olduğum hizmete ait bedel olan 29.500-TL* tutarın firmamıza iadesi amacıyla düzenlenmiştir” ibaresi düşülecektir. (Bu fatura bir mal veya hizmetin satışı karşılığı düzenlenmemektedir!)*Adayların tamamı başarılı olması halinde.
“C YBK” kendisine iletilen iade faturasına karşılık olarak 29.500-TL’ yi A firmasına iade edecektir. YBK bu işlem için 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR – 102 BANKALAR muhasebe hesaplarını kullanabilecektir. (Bu işlem mal veya hizmetin satışı karşılığı olarak yapılmamaktadır!)
“C YBK” kendisine iletilen iade faturasına karşılık olarak 29.500-TL’ yi MYK’ dan iade alacaktır. YBK bu işlemler için 102 BANKALAR- 136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR muhasebe hesaplarını kullanabilecektir. (Bu işlem mal veya hizmetin satışı karşılığı olarak yapılmamaktadır!)